We wtorek 2 lipca oficjalnie podsumowano projekt budowy Muzeum Kultury Wilamowskiej. Najbliższym dużym wydarzeniem w Placówce będą Dni Otwarte, na które gorąco zapraszamy. Odbędą się 6 i 7 lipca.
Muzealne ekspozycje ukazują zbiory związane z językiem wilamowskim oraz kulturą i historią grupy etnicznej Wilamowian – osadników przybyłych na pogranicze Śląska i Małopolski w 800 lat temu.
Wilamowianie to potomkowie osadników z Europy Zachodniej. Zamieszkują obecnie miasteczko Wilamowice koło Bielska – Białej, zachowali swoją unikalną kulturę, strój i język, który stanowi swoistą mieszankę ówczesnych dialektów germańskich i ma swoje źródła aż w XIII wieku.
Próby utworzenia Muzeum zaczęto podejmować już w latach 70 XX wieku. Dzięki determinacji i uporowi mieszkańców w 2000 roku powołano Stowarzyszenie "Wilamowianie", mające na celu ochronę lokalnego dziedzictwa kulturowego. Rozpoczęto proces dokumentacji języka, tworzenia opracowań naukowych oraz określania jego statusu prawnego. Równocześnie gromadzono zbiory, wśród których na specjalną uwagę zasługuje kolekcja stroju wilamowskiego – jest to obecnie jedna z najbogatszych kolekcji strojów ludowych na terenie Polski. Dzięki współpracy z uniwersytetami, w ostatnich latach udało się przyspieszyć działania na rzecz upowszechniania lokalnego dziedzictwa kulturowego, co pozwoliło na profesjonalizację działalności oraz zaangażowanie ekspertów z całego świata. W 2016 roku do Wilamowic przybyli specjaliści zajmujący się dziedzictwem kulturowym reprezentujący ponad 45 krajów, których zadaniem było opracowanie koncepcji funkcjonowania Muzeum. Ponadto studenci z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW przez kilka lat pomagali w opracowaniu zbiorów oraz tworzeniu kart inwentarzowych dla najcenniejszych obiektów.
Z uwagi na brak zabytkowych budynków w Wilamowicach, nadających się do adaptacji na cele muzealne, konieczne było zaprojektowanie nowej bryły muzeum, nawiązującej do tradycyjnego budownictwa tego miasta. Projekt głównego budynku inspirowany jest chałupą bogatego mieszczanina. W Muzeum zaplanowano salę multimedialną i sale magazynowe. Część w której zostanie stworzona ekspozycja stała wzorowana jest na typowych dla Wilamowic neoromańskich stodołach. Całości dopełni wieżyczka, nawiązująca do twórczości Józefa Nikla, architekta zabudowy miejskiej w Wilamowicach. Realizacja projektu przyczyni się do promocji i zachowania tradycyjnego stylu architektonicznego, który zaniknął już prawie zupełnie z krajobrazu. W ramach projektu przewidziano także bogatą ofertę kulturalno-edukacyjną obejmującą w szczególności warsztaty związane z krzewieniem kultury wilamowskiej oraz języka wilamowskiego.
Partnerem projektu jest Wydział Lingwistyki i Studiów Skandynawskich Uniwersytetu w Oslo, który poza przeprowadzeniem cyklu szkoleń oraz warsztatów dla lokalnych odbiorców, wskaże nowoczesne metody rewitalizacji językowej oraz dokumentacji.
Więcej informacji: https://muzeum.wilamowice.pl
